Inhalation Injury
دكترسيدعلي ساداتميرئي
آسيب استنشاقي
علائم
بيمار براي مدتي در يك فضاي بسته همراه با گاز سمي يا دود ناشياز آتش، ليك، تبخير حلال، واكنش شيميايي، تخمير گياه و غيره قرار ميگيرد. و هنگام مراجعه به ED از سرفه، ويزينگ، تنگينفس، سوزش يا آبريزش چشمها يا بيني، درد سينه يا شكم، يا سوزش پوست شاكي است. ساير علائم شديد شامل گيجي و خوابآلودگي است. علائم ممكنست فوراً يا بعداز يك روز ايجاد شود. در معاينه فيزيكي بيمار ممكنست بوي ماده را بدهد يا دوده يا سوختگي در بدنش ديده شود. التهاب چشمها، بيني، دهان، يا راههوايي فوقاني ممكنست قابلمشاهده باشد، درصورت تحريكتنفسي، ممكنست سرفه، رونكاي، رال، يا ويزينگ واضح باشد، گرچه اين علائم ممكنست بعداز يك روز ظاهر شوند.
آنچه بايد انجام داد:
· بيمار را از ماده سمي دور كنيد با درآوردن لباسها، hosing down، يا شستشو با آبوصابون.
· مطمئن شويد كه تنفس بيمار خوب است، و سپس 6 تا 12 ليتر در دقيقه اكسيژن بدهيد. اكسيژن به اكثر بيماران با آسيب تنفسي كمك ميكند و در درمان مسموميت با مونوكسيدكربن ضروري است.
· بدنبال شواهدي بگرديد كه ميتواند در شناسايي سم كمك كند: آيا آتش بوده است؟ چه چيزي سوخته است؟ چه مدت در معرض بوده است؟ چه بويي را استشمام كرده است؟ علائم و نشانههاي مشخص او چيست؟ آيا در پشت حلق يا روي موهاي بيني دوده وجود دارد؟ ممكنست علائمي را يك سم خاص را داشته باشد كه آنتيدوت دارد (مانند فاسيكوليشن ماهيچهاي، مردمك تنگ، و ريه مرطوب كه نشاندهندة مسموميت با ارگانوفسفرههاست كه بايد آتروپين داد).
· صرفنظر از اينكه بيمار بدون علامت است، يك chest x ray و ABG بگيريد (درصد اكسيژن استنشاقشده را ثبت كنيد) تفاضل PO2 آلوئولار-آرتريال بالا زودرسترين علامت آسيب ريوي است؛ اما حتي درصورتيكه CXR و ABGs نرمال باشد، ميتوانند بعنوان پايهاي براي ارزيابيهاي بعدي مشكلات ريوي نگهداري شوند. بهعنوان ماركر ساير مواد احتراقي، سطح كربوكسيهموگلوبين(COHgb) را اندازهگيري كنيد. درصورت هرگونه شك، سطح سيانيد (CN) را هم اندازه بگيريد.
· موارد مشخص بيماري را تعيين كنيد مانند بيماري عروقي قلبي يا مغزي، COPD، آسم، يا ساير بيماريهاي مزمن.
· درصورتيكه تنفس بيمار مشكل است يا هرگونه x ray يا گازهاي خوني غيرطبيعي مطرحكنندة آسيبريويحاد است، بيمار بايد زير اكسيژن قرار گرفته و بستري شود، حتي اگر براي يك شب باشد. ويزينگ و برونكواسپاسم ممكنست ناشياز واكنشهاي آلرژيك بوده و به دوزهاي مرسوم برونكوديلاتورهاي استنشاثي پاسخ دهد، اما اگر علائم ريوي بهبود نيافت احتمالاً علامتي از آسيب ريوي است.
· درصورتيكه علائم يا نشانهاي از آسيب استنشاقي ديده نشد، يا تمام آنها درعرض يكساعت بهبود يافت، فرستادن بيمار به خانه بيخطر است. اما به بيمار توصيه كنيد كه روز بعد يا زودتر درصورت ايجاد هرگونه علامت تنفسي (سرفه، ويزينگ، تنگينفس) براي ارزيابي مجدد مراجعه كند.
· درعرض 12 تا 24 ساعت دوباره علائمحياتي و معاينهفيزيكي را چك كنيد و تكرار ABG و CXR را مورد ارزيابي قرار دهيد، و بدنبال هرگونه تغييري كه نشاندهندة آسيب استنشاقي تأخيري است بگرديد.
آنچه نبايد انجام داد:
· فرض نكنيد كه بيمار درمعرض آسيب استنشاقي چون در چندساعت اول هيچگونه علامتي ندارد يا ABG و CXR نرمال است، خوب است. بعضي از موارديكه باعث التهاب ريوي ميشوند بعداز 12 تا 24 ساعت علائمشان پيدا ميشوند.
· درموارد شك به مسموميت با مونوكسيدكربن براي دادن اكسيژن100% منتظر جواب سطح كربوكسيهموگلوبين خون نباشيد. و اكسيژن را در اسرعوقت شروع كنيد. اكسيژن صددرصد (كه نياز به ماسك محكم و يك مخزن اكسيژن دارد) نيمهعمر كربوكسيهموگلوبين را از 6ساعت به 5/1 ساعت كاهش ميدهد.
· قبل از گرفتن ABG، درحاليكه اكسيژن كمككننده است بيمار را بمدت طولاني در هواي اتاق نگه نداريد. ندادن اكسيژن مضر است، و گراديان PO2 آلوئولار-آتريال هنوز با اكسيژن تكميلي ميتواند با ارزش باشد.
توضيحات
اولين دسته از آسيب استنشاقي بعلت گازهاي ساكن است، مانند دياكسيدكربن و گازهاي سوختي (متان، اتان، پروپان، استيلن) كه با جابجايي هوا و اكسيژن، ايجاد آسفيكسي ميكنند. درمان شامل دوركردن بيمار از گاز است تا هوا و اكسيژن به او برسد، و توجه به هرگونه صدمهاي است كه ميتواند دراثر هيپوكسي رخ دهد (انفاركتوس ميوكارد، صدمه مغزي).
دومين دسته از آسيب استنشاقي ناشي از گازهاي محرك است: آمونيا (NH3)، فرمالدهيد (HCHO)، كلرآميد (NH2Cl)، كلرين (Cl2)، دياكسيدنيتروژن (NO2)، و فوسژن (COCl2) كه وقتي در آب مخاط تنفسي حل شوند باعث سوختگي شيميايي و پاسخ التهابي ميشوند. اولين گازي كه نام برده شده بيشتر در آب حل ميشود، بنابراين سوختگيهاي بيشتري در راههوايي فوقاني، سوزش چشمها، بيني، و دهان ايجاد ميكند، درحاليكه وقتي به گاز آخري ميرسيم كمتر در آب حل ميشود و درنتيجه بيشتر آسيب ريوي و ديسترس تنفسي ايجاد ميكند.
سومين دسته از آسيب استنشاقي شامل گازهايي است كه مسموميت سيستميك دارند مانند مونوكسيدكربن (CO)، سيانيدهيدروژن (HCN)، و سولفيد هيدروژن (H2S)، كه تمام اينها در تحويل اكسيژن براي توليد انرژي سلولي، آروماتيك و هالوژنه كردن هيدروكربنها مداخله ميكنند، و باعث آسيب تأخيري در كبد، كليه، ريه، و ساير ارگانها ميشوند.آخرين دسته از آسيب استنشاقي آلرژي است، كه توسط گازهاي استنشاقي، ذرات يا آئروسلها باعث برونكواسپاسم و ادم مانند آسم يا كروپ اسپاسموتيك ميشوند.
آسيب استنشاقي
علائم
بيمار براي مدتي در يك فضاي بسته همراه با گاز سمي يا دود ناشياز آتش، ليك، تبخير حلال، واكنش شيميايي، تخمير گياه و غيره قرار ميگيرد. و هنگام مراجعه به ED از سرفه، ويزينگ، تنگينفس، سوزش يا آبريزش چشمها يا بيني، درد سينه يا شكم، يا سوزش پوست شاكي است. ساير علائم شديد شامل گيجي و خوابآلودگي است. علائم ممكنست فوراً يا بعداز يك روز ايجاد شود. در معاينه فيزيكي بيمار ممكنست بوي ماده را بدهد يا دوده يا سوختگي در بدنش ديده شود. التهاب چشمها، بيني، دهان، يا راههوايي فوقاني ممكنست قابلمشاهده باشد، درصورت تحريكتنفسي، ممكنست سرفه، رونكاي، رال، يا ويزينگ واضح باشد، گرچه اين علائم ممكنست بعداز يك روز ظاهر شوند.
آنچه بايد انجام داد:
· بيمار را از ماده سمي دور كنيد با درآوردن لباسها، hosing down، يا شستشو با آبوصابون.
· مطمئن شويد كه تنفس بيمار خوب است، و سپس 6 تا 12 ليتر در دقيقه اكسيژن بدهيد. اكسيژن به اكثر بيماران با آسيب تنفسي كمك ميكند و در درمان مسموميت با مونوكسيدكربن ضروري است.
· بدنبال شواهدي بگرديد كه ميتواند در شناسايي سم كمك كند: آيا آتش بوده است؟ چه چيزي سوخته است؟ چه مدت در معرض بوده است؟ چه بويي را استشمام كرده است؟ علائم و نشانههاي مشخص او چيست؟ آيا در پشت حلق يا روي موهاي بيني دوده وجود دارد؟ ممكنست علائمي را يك سم خاص را داشته باشد كه آنتيدوت دارد (مانند فاسيكوليشن ماهيچهاي، مردمك تنگ، و ريه مرطوب كه نشاندهندة مسموميت با ارگانوفسفرههاست كه بايد آتروپين داد).
· صرفنظر از اينكه بيمار بدون علامت است، يك chest x ray و ABG بگيريد (درصد اكسيژن استنشاقشده را ثبت كنيد) تفاضل PO2 آلوئولار-آرتريال بالا زودرسترين علامت آسيب ريوي است؛ اما حتي درصورتيكه CXR و ABGs نرمال باشد، ميتوانند بعنوان پايهاي براي ارزيابيهاي بعدي مشكلات ريوي نگهداري شوند. بهعنوان ماركر ساير مواد احتراقي، سطح كربوكسيهموگلوبين(COHgb) را اندازهگيري كنيد. درصورت هرگونه شك، سطح سيانيد (CN) را هم اندازه بگيريد.
· موارد مشخص بيماري را تعيين كنيد مانند بيماري عروقي قلبي يا مغزي، COPD، آسم، يا ساير بيماريهاي مزمن.
· درصورتيكه تنفس بيمار مشكل است يا هرگونه x ray يا گازهاي خوني غيرطبيعي مطرحكنندة آسيبريويحاد است، بيمار بايد زير اكسيژن قرار گرفته و بستري شود، حتي اگر براي يك شب باشد. ويزينگ و برونكواسپاسم ممكنست ناشياز واكنشهاي آلرژيك بوده و به دوزهاي مرسوم برونكوديلاتورهاي استنشاثي پاسخ دهد، اما اگر علائم ريوي بهبود نيافت احتمالاً علامتي از آسيب ريوي است.
· درصورتيكه علائم يا نشانهاي از آسيب استنشاقي ديده نشد، يا تمام آنها درعرض يكساعت بهبود يافت، فرستادن بيمار به خانه بيخطر است. اما به بيمار توصيه كنيد كه روز بعد يا زودتر درصورت ايجاد هرگونه علامت تنفسي (سرفه، ويزينگ، تنگينفس) براي ارزيابي مجدد مراجعه كند.
· درعرض 12 تا 24 ساعت دوباره علائمحياتي و معاينهفيزيكي را چك كنيد و تكرار ABG و CXR را مورد ارزيابي قرار دهيد، و بدنبال هرگونه تغييري كه نشاندهندة آسيب استنشاقي تأخيري است بگرديد.
آنچه نبايد انجام داد:
· فرض نكنيد كه بيمار درمعرض آسيب استنشاقي چون در چندساعت اول هيچگونه علامتي ندارد يا ABG و CXR نرمال است، خوب است. بعضي از موارديكه باعث التهاب ريوي ميشوند بعداز 12 تا 24 ساعت علائمشان پيدا ميشوند.
· درموارد شك به مسموميت با مونوكسيدكربن براي دادن اكسيژن100% منتظر جواب سطح كربوكسيهموگلوبين خون نباشيد. و اكسيژن را در اسرعوقت شروع كنيد. اكسيژن صددرصد (كه نياز به ماسك محكم و يك مخزن اكسيژن دارد) نيمهعمر كربوكسيهموگلوبين را از 6ساعت به 5/1 ساعت كاهش ميدهد.
· قبل از گرفتن ABG، درحاليكه اكسيژن كمككننده است بيمار را بمدت طولاني در هواي اتاق نگه نداريد. ندادن اكسيژن مضر است، و گراديان PO2 آلوئولار-آتريال هنوز با اكسيژن تكميلي ميتواند با ارزش باشد.
توضيحات
اولين دسته از آسيب استنشاقي بعلت گازهاي ساكن است، مانند دياكسيدكربن و گازهاي سوختي (متان، اتان، پروپان، استيلن) كه با جابجايي هوا و اكسيژن، ايجاد آسفيكسي ميكنند. درمان شامل دوركردن بيمار از گاز است تا هوا و اكسيژن به او برسد، و توجه به هرگونه صدمهاي است كه ميتواند دراثر هيپوكسي رخ دهد (انفاركتوس ميوكارد، صدمه مغزي).
دومين دسته از آسيب استنشاقي ناشي از گازهاي محرك است: آمونيا (NH3)، فرمالدهيد (HCHO)، كلرآميد (NH2Cl)، كلرين (Cl2)، دياكسيدنيتروژن (NO2)، و فوسژن (COCl2) كه وقتي در آب مخاط تنفسي حل شوند باعث سوختگي شيميايي و پاسخ التهابي ميشوند. اولين گازي كه نام برده شده بيشتر در آب حل ميشود، بنابراين سوختگيهاي بيشتري در راههوايي فوقاني، سوزش چشمها، بيني، و دهان ايجاد ميكند، درحاليكه وقتي به گاز آخري ميرسيم كمتر در آب حل ميشود و درنتيجه بيشتر آسيب ريوي و ديسترس تنفسي ايجاد ميكند.
سومين دسته از آسيب استنشاقي شامل گازهايي است كه مسموميت سيستميك دارند مانند مونوكسيدكربن (CO)، سيانيدهيدروژن (HCN)، و سولفيد هيدروژن (H2S)، كه تمام اينها در تحويل اكسيژن براي توليد انرژي سلولي، آروماتيك و هالوژنه كردن هيدروكربنها مداخله ميكنند، و باعث آسيب تأخيري در كبد، كليه، ريه، و ساير ارگانها ميشوند.آخرين دسته از آسيب استنشاقي آلرژي است، كه توسط گازهاي استنشاقي، ذرات يا آئروسلها باعث برونكواسپاسم و ادم مانند آسم يا كروپ اسپاسموتيك ميشوند.